Een wetsontwerp ligt voor om de wet over de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen (WUG), te wijzigen, om zo de hervorming van de verpleegkunde hierin op te nemen. Vlozo signaleert enkele problematische aspecten maar reageert constructief.
In het kader van de zogenaamde “evenredigheidsrichtlijn” kon Vlozo reageren op een wetsontwerp tot wijziging van de wet betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen, gecoördineerd op 10 mei 2015, teneinde de hervorming van de verpleegkunde hierin op te nemen. De volledige tekst van het “wetsontwerp hervorming verpleegkunde” vind je samen met wat uitleg over de evenredigheidsrichtlijn op deze pagina van de FOD Volksgezondheid.
Waar gaat het over?
Het wetsontwerp moet gelezen worden in samenhang met het al eerder goedgekeurde KB over de basisverpleegkundige, verschenen in het Belgisch Staatsblad op 30/10/2023. Hierop gaven we op 19/06/2023 eveneens een reactie in het kader van de evenredigheidsrichtlijn. Deze reactie en een uitgebreide toelichting kan je (her)lezen in onze blogpost https://www.vlozo.be/post/ontwerpbesluit-basisverpleegkundige-vlozo-reageert
Het siert minister Frank Vandenbroucke dat hij in het complexe dossier van de hervorming van de verpleegkunde vooruitgang blijft boeken. Wij zien echter nog een aantal problematische punten in het voorliggende wetsontwerp.
1) Afbakening van bevoegdheden blijft onvoldoende duidelijk
Het fundamentele onderscheid tussen de basisverpleegkundige (HBO5 niveau) en de verpleegkundige verantwoordelijk voor algemene zorg (“VVAZ”, bachelor niveau) ligt in de autonomie. De VVAZ is volledig autonoom in de beoefening van de verpleegkunde terwijl de basisverpleegkundige alleen in “minder complexe situaties” autonoom kan handelen. Noch het KB basisverpleegkunde, noch het voorliggende wetsontwerp geven echter een definitie van complexiteit. Het KB bepaalt alleen dat de complexiteit moet ingeschat worden door een VVAZ of door een arts wanneer er geen VVAZ beschikbaar is in het zorgteam.
2) Delegeerbare technisch-verpleegkundige handelingen zijn nog niet gekend
Verder verwijst het wetsontwerp naar technisch-verpleegkundige handelingen die alleen de VVAZ kan delegeren naar andere gezondheidsbeoefenaars, maar deze handelingen moeten nog bij KB bepaald worden. Daarmee is een evaluatie ten gronde op dit moment nog niet mogelijk.
3) Regeling verpleegkundig specialisten lijkt ons te restrictief
Artikel 4 van het wetsontwerp voorziet in een uitgebreide regeling voor de verpleegkundig specialisten. De voorgestelde regeling lijkt ons te restrictief – bovenop de titel van VVAZ wordt een masterdiploma verplegingswetenschap als basisvoorwaarde gesteld.
4) Gespecialiseerde verpleegkundigen worden niet vermeld
Tenslotte signaleren we nog dat het wetsontwerp geen melding maakt van “gespecialiseerde verpleegkundigen” die toch een belangrijk deel van de huidige beroepsgroep uitmaken – bijvoorbeeld de geriatrisch verpleegkundigen in de ouderenzorg.
Belangrijke kanttekening: alle huidige verpleegkundigen behouden hun verworven rechten en de volledige bevoegdheid om het beroep uit te oefenen. Het KB over de basisverpleegkundige zou pas in werking treden voor wie afstudeert in 2024-2025.
Vlozo reageert
Na uitgebreid overleg, ook met andere stakeholders, stuurde Vlozo uiteindelijk een officiële reactie in, waarvan je de volledige tekst kan nalezen via de link onderaan.
Samengevat vraagt Vlozo:
Verlenging van de evaluatieperiode tot er duidelijkheid is over de lijst van delegeerbare technisch-verpleegkundige handelingen;
Betere afbakening van de bevoegdheidsgebieden basisverpleegkundige en VVAZ; als dit gebaseerd blijft op de inschatting van “complexiteit” moet de nodige flexibiliteit behouden blijven (naast de VVAZ moet ook een arts complexiteit kunnen inschatten als in het zorgteam geen VVAZ beschikbaar is). We suggereren een alternatieve afbakening gebaseerd op de concepten “verpleegkundige diagnose” en “verpleegprobleem”;
Bredere formulering van de diplomavereisten voor verpleegkundig specialist;
Vermelding van gespecialiseerde verpleegkundigen in de wet;
Gelet op het bovenstaande: herziening van het wetsontwerp en bijkomende consultatie van de belanghebbenden.
Vlozo koos voor een constructieve aanpak. We pleiten niet tegen de essentie van het voorliggende wetsontwerp. We zijn ervan overtuigd dat er een differentiatie moet komen tussen beide profielen van verpleegkundigen en dat dit de kwaliteit van zorg ten goede zal komen. Er blijven echter vragen binnen de sector van residentiële ouderenzorg over de operationele impact van de hervorming van de verpleegkunde. We herhalen dan ook onze eerdere vraag om een pakket van flankerende maatregelen om de veranderingen in de uitvoering van de verpleegkunde mogelijk en haalbaar te maken in de residentiële ouderenzorg en om meer bachelorprofielen te motiveren voor onze sector.
Lees hier de volledige ingestuurde reactie van Vlozo op het wetsontwerp “Hervorming verpleegkunde”
