Wat is't plan? Open brief van de Vlaamse woonzorgcentra aan minister Caroline Gennez

Mevrouw de minister,

Wat is ’t plan?

Die vraag stellen wij vandaag aan u, mevrouw de minister, en aan de Vlaamse Regering. Een jaar na het aantreden van deze regering is het nog altijd onduidelijk hoe Vlaanderen de toekomst van de ouderenzorg ziet. Intussen zijn uw beslissingen wél heel concreet.

In september 2025 kondigde u een besparing van 30 miljoen euro aan in de woonzorgcentra, en nog eens 30 miljoen in de thuiszorg. Voor de woonzorg kwam daar recent nog eens 16 miljoen bovenop, onder meer door te snoeien in de middelen voor bewoners met een hogere zorgnood. Dat betekent ongeveer 45 euro minder subsidies per bewoner, per maand. Tegelijk kondigde u, zonder blikken of blozen, aan dat er “nog vet op de soep zit”: woonzorgcentra die reserves hebben opgebouwd om te kunnen renoveren of bouwen, zullen die verliezen.

Voor alle duidelijkheid: bewoners betalen zélf hun woon- en leefkosten. De Vlaamse overheid betaalt hun zorg, maar lang niet álle zorg. Vandaag moet een bewoner via zijn factuur gemiddeld nog eens 240 euro per maand zelf bijleggen om zijn zorgkosten te betalen. Wij begrijpen dat de middelen niet onbeperkt zijn. Wij ontkennen de budgettaire uitdagingen niet. Maar als u bespaart op ouderenzorg, moet u één vraag helder kunnen beantwoorden:

Bewoners en directies van woonzorgcentra wonen de commissie Welzijn bij in het Vlaams parlement.

Wat is ’t plan, mevrouw de minister?

Onze samenleving vergrijst. Elke dag zien we de cijfers een gezicht krijgen: meer ouderen, meer mensen met dementie, meer chronisch zieken en meer complexe zorgvragen. Tegelijk voelen we hoe woonzorgcentra almaar moeilijker het financiële hoofd boven water houden, hoe het personeelstekort groeit en hoe het vertrouwen in onze sector afbrokkelt door een beleid dat vooral lijkt te vertrekken vanuit wantrouwen en controle.

We zijn verontwaardigd en bezorgd, mevrouw de minister. Niet uit eigenbelang, maar uit iets fundamenteel menselijks: het recht op menswaardig ouder worden staat op het spel. Net zoals jongeren of personen met een beperking recht hebben op kwaliteitsvolle zorg, hebben ouderen dat ook. Dat basisrecht zou niet ter discussie mogen staan.

Toch is er vandaag in Vlaanderen geen enkel helder toekomstbeeld voor ouderenzorg. Voor andere groepen bestaan plannen en trajecten, maar voor ouderen ontbreekt een kompas. We zien nergens een langetermijnvisie aan de horizon. U zegt dat ouderen zo lang mogelijk thuis moeten kunnen blijven wonen. Dat is op zich een begrijpelijke ambitie, maar dan moet er ook een plan zijn: voor voldoende aangepaste en betaalbare woningen, voor ondersteuning van mantelzorgers, voor sterke thuiszorg én voor woonzorgcentra die klaarstaan wanneer thuis wonen echt niet meer kan. Vandaag is dat plan niet zichtbaar.

Wat we wél zien, zijn bijkomende besparingen, bijkomende controles op de manier waarop zorg wordt ingeschaald, beperkingen op de dagprijs en het afromen van middelen die precies bedoeld zijn om te investeren in woonkwaliteit en zorg. In de praktijk komt dat neer op één ding: minder ruimte om kwaliteitsvolle zorg waar te maken.

Wij, woonzorgcentra in Vlaanderen, kijken niet weg van de uitdagingen. Elke dag zoeken we antwoorden: hoe kunnen we warmere, kleinere woonvormen uitbouwen, hoe houden we zorg betaalbaar voor bewoners, hoe blijven we medewerkers ondersteunen die onder hoge druk werken en toch het beste van zichzelf geven? Vanuit de sector liggen concrete voorstellen en uitgewerkte krijtlijnen klaar. Wij zijn voorbereid. Wij zijn bereid om onze verantwoordelijkheid op te nemen.

Wat we vragen, is eenvoudig en constructief: een plan met duidelijke keuzes, realistische middelen en wederzijds vertrouwen. Alleen zo kunnen we garanderen dat ouderen in Vlaanderen ook morgen de zorg krijgen die zij verdienen: warm, menswaardig en kwaliteitsvol.

Wij komen op voor onze ouderen. Nu is het aan u, mevrouw de minister, om verantwoordelijkheid te nemen.

Daarom onze vraag, luid en duidelijk: Wat is ’t plan?

De directies van de woonzorgcentra aangesloten bij Zorgnet-Icuro en Vlozo.

Wil jij deze oproep aan de minister ondersteunen? Teken dan de petitie