Vervolg DOSSIER: Betaalbaarheid & Dagprijzen. “Niet iedereen heeft het pensioen van een minister”
Updated: Dec 7, 2022
Op 21/09/2022 verscheen in het VRT Journaal een reportage over de betaalbaarheid van rusthuisfacturen. De volledige VRT nieuwsuitzending kan u hier bekijken. De reportage in het woonzorgcentrum Walfergem te Asse is te bekijken vanaf 24:27. Wij hebben de reportage alvast voor u opgenomen in het videofragment hieronder.
Moet het verblijf in een woonzorgcentrum, een assistentiewoning of een herstelverblijf daadwerkelijk alleen met het wettelijk pensioen betaald kunnen worden? “Neen” zie Johan Staes, gedelegeerd bestuurder van Vlozo, daarover in De Ochtend op Radio 1. Aanleiding van de vraag was de publicatie van het nieuwste boek van journalist Michaël Van Droogenbroeck en Knack-redacteur Ewald Pironet “Investeren in de derde helft van je leven”.
De auteurs komen tot de vaststelling dat 8 op de 10 gepensioneerden met hun wettelijk pensioen de factuur van hun zorgvoorziening niet kunnen betalen. Dat hoeft ook niet te verwonderen. De wettelijke pensioenen in België zijn heel laag. Zeker de pensioenen van de zelfstandigen behoren tot de laagste van Europa. De federale regering mag dan wel de hoogte van de pensioenen opgetrokken hebben, dat telt enkel voor nieuwe instromers, niet voor de bestaande pensioenen. Dat is een eerste puntje waar het schoentje knelt. De huidige generatie bewoners in onze woonzorgcentra zijn geboren net voor de Tweede Wereldoorlog. Dat is een generatie met nog veel kleine zelfstandigen, waar echtgenotes nog vaak de rol als huisvrouw opnamen en er van cafetariaplannen met tweede pensioenpijlers nog geen sprake was.
Het is wel de generatie die na de oorlog gebouwd heeft, geïnvesteerd heeft in stenen en hun kinderen geholpen heeft. Die de welvaartstaat waar de generatie X, Y, Z en de millennials vandaag de vruchten van plukken hebben opgebouwd.
Het is een idee-fixe dat de factuur van het verblijf in een woonzorgcentrum, een assistentiewoning of herstelverblijf volledig en alleen door het wettelijk pensioen moet gedragen worden. Het pensioen is net zoals ook de geneeskundige verzorging, arbeidsongeschiktheid, het vroegere kindergeld (in Vlaanderen nu Groeipakket) onderdeel van de sociale zekerheid. In ruil voor de bijdragen die je zelf en je werkgever, als je als werknemer gewerkt hebt, heb je recht op een inkomen wanneer je niet meer kan werken. Het pensioen is dus nooit ontwikkeld met de idee dat het de dagprijzen moet dekken wanneer je als oudere verblijft in een zorgvoorziening.
Trouwens, de ‘zorg’ die aangeboden wordt, ongeacht of deze gebeurt in een thuisomgeving dan wel in een woonzorgcentrum of een andere zorgvoorziening, moet normaliter gedekt zijn door de sociale zekerheid. Helaas is dat niet voor de volle 100%. ING berekende in 2019 dat een bewoner in een woonzorgcentrum dagelijks nog 4 tot 5 euro moet bijdragen aan de zorg.
Herbeluister het gesprek dat Johan Staes had in De Ochtend op Radio 1 en bekijk de reportage die VRT Nieuws hierover maakte in het woonzorgcentrum Walfergem te Asse via deze link naar het VRT online dossier.
Ook Bruzz schreef op 14/04/2022 een artikel over de Brusselse woonzorgcentra die duurder kunnen worden door inflatie van de dagprijzen. Het volledige Bruzz artikel kunt u hier lezen.
“De pensioenen liggen veel te laag, en de kloof met de woonzorgkosten blijft maar breder worden,” vindt Johan Staes van het Vlaams Onafhankelijk Zorgnetwerk. “Woonzorgcentra kunnen ook niet genieten van het verlaagd btw-tarief van 6% op elektriciteit (in tegenstelling tot particulieren, red.), het lijkt me nochtans logisch dat dat ook wordt toegepast op deze sector.” Daar bovenop is het zorgbudget die ouderen krijgen (voor wie aangesloten is bij de Vlaamse sociale bescherming, red.) van 130 euro al meer dan twintig jaar amper geïndexeerd.
Het is volgens Staes daarom hoog tijd dat de overheid maatregelen neemt om pensioenen en zorgbudgetten op te trekken.
Lees meer over de betaalbaarheid van de Vlaamse ouderenzorg in het Vlozo DOSSIER: Betaalbaarheid & Dagprijzen