Zorgmagazine publiceerde maandag (02/05/2022) een column van gedelegeerd bestuurder Johan Staes over het belang van innovatie in ouderenzorg. Het volledige artikel kan u hier lezen.
Ze zeggen wel eens dat de tijden veranderen, maar is dat ook zo? Op zich verandert de tijd niet, wel zorgen wijzigende omstandigheden ervoor dat mensen de tijden anders ervaren. Omstandigheden die nota bene door de mens zelf veranderen. Om dingen beter te doen als ervoor, om taken sneller uit te voeren of om dezelfde handeling efficiënter te stellen. Innovatie verandert de tijd.
De Verenigde Naties riepen 21 april uit tot de jaarlijkse ‘Werelddag van de Creativiteit en Innovatie’. Dit jaar roep ik iedereen die actief is in de ouderenzorg op expliciet stil te staan bij die dag. Waarom? Omdat de toekomstige uitdagingen van de vergrijzing het absoluut vereisen dat we innovaties in de ouderenzorg een kans geven.
Ik kan dit niet genoeg benadrukken, business as ususal is vandaag voor de Vlaamse ouderenzorg geen optie meer. Zeker indien we onze groeiende groep ouderen met hun veranderende wensen en noden binnen tien, twintig of dertig jaar voldoende kwaliteitsvolle zorg op maat willen aanbieden. Daarom is het cruciaal dat de alle overheden, samen met de beheerders van zorginstellingen en professionals in de zorg, innovatie in de breedste zin van het woord omarmen en ondersteunen.
De meest voor de hand liggende vorm van innovatie is natuurlijk de technologische vernieuwing, als ondersteuning, niet als doel op zichzelf. Het verlichten van de fysieke taken van de zorgmedewerkers door het gebruik van slimme zorgtechnologie zorgt ervoor dat warme handen uitsluitend nog voor warme taken bestemd zullen zijn. Want moeten we er niet naar streven dat de inzet van slimme technologie ertoe leidt dat zorgmedewerkers zo meer tijd kunnen spenderen aan hun belangrijkste taak, het ondersteunen en verzorgen van de ouderen?
Maar innovatie moet fundamenteler binnen de ouderenzorg geïmplementeerd worden om de uitdagingen van de komende decennia succesvol het hoofd te bieden.
Door vernieuwing in de arbeidsorganisatie moet het mogelijk zijn zorgcampussen te ontwikkelen die niet gedwongen zijn regels, procedures en normen belangrijker te vinden dan het welzijn en de tevredenheid van hun bewoners. Zo kunnen we bijvoorbeeld nadenken of twee shiften van twaalf uur per dag in plaats van de gekende drie shiften van acht uur het werk voor onze zorgmedewerkers niet werkbaarder maken. Ook moeten we nadenken of we in de nieuwe arbeidsorganisatie niet beter werken met teams van oproepbare mobiele nachtverpleegkundigen dan wel met teams nachtverpleegkundigen op iedere site.
Op het gebied van evaluatie van de zorgkwaliteit innoveren we best naar procesevaluatie die inzet op voortdurend verbeteren. Maar ook naar zelfregulering door de sector. Dit kan de huidige kwaliteitscontrole in zorginstellingen op termijn vervangen zodat de Zorginspectie zich kan focussen op wat echt telt: hoe zit het met het welbevinden en de tevredenheid van de ouderen?
De implementatie van deze en andere innovaties zal de Vlaamse ouderenzorg in staat stellen om de veranderende omstandigheden door de vergrijzing succesvol op te vangen tot tevredenheid van de burgers die er beroep op doen. De bal ligt nu in het kamp van de wetgever om de komende maanden bij de aanpassingen van het Vlaamse kwaliteitsdecreet innovatie in te bedden in het hart en de geesten van de mensen.
